1927_11_27 Θα γιατρευτει το αγορι μου

[Ани]

 Θα γιατρευτει το αγορι μου

 

"Αλλά μόνον ειπέ λόγον, και θέλει ιατρενθή ο δούλος μον." (Κατά Ματθαίον 8, 8)

 

Ανάμεσα στις πολλές διεργασίες, που συμβαίνουν στην ζωή, συντελείται και μία ιδιαίτερη διαδικασία, η οποία ονομάζεται "ανάπτυξη". Μια από τις πρώτες ιδιότητες της ζωής είναι η διεύρυνση. Όπου δεν υπάρχει διεύρυνση, εκεί δεν υπάρχει και ζωή. Στην προσωρινή ζωή η διεύρυνση είναι προσωρινή διαδικασία, ενώ στην αιώνια ζωή είναι αιώνια διαδικασία. Συχνά ακούτε κάποιον να λέει: Με στενεύει η καρδιά μου, θέλω ευρύτητα, άπλα. Και πραγματικά, η ανάπτυξη, η πρόοδος βασίζεται στην διεύρυνση. Δηλαδή, η ανάπτυξη του ανθρώπου έχει σχέση με την διεύρυνση. Η δε διεύρυνση απαιτεί ιδιαίτερες συνθήκες.

 

Η λέξη ανάπτυξη δεν είναι τόσο περιεκτική, όσο η λέξη εξέλιξη. Ως εξέλιξη εννοούμε την διάνυση μακρού δρόμου, ευθείας γραμμής. Η κίνηση σε ευθεία γραμμή υπονοεί ανάπτυξη. Να γιατί, αν κάποιος αντιλαμβάνεται την ζωή απλοϊκά, μόνον ως προέκταση του ότι πρέπει να ζούμε, σε τέτοια ζωή δεν υπάρχει καμία ανάπτυξη. Αυτή η ζωή είναι μηχανική, παριστάνει μία μακριά, ευθεία γραμμή, χωρίς καμία ανάπτυξη. Ενώ ο άνθρωπος πρέπει να αναπτύσσεται! Όταν έρθει η διαδικασία της ανάπτυξης, πολλοί σκοντάφτουν. Και σήμερα όπως και στο παρελθόν, επιστήμονες κι απλοϊκοί, όταν εξετάζουν το ερώτημα αν πρέπει ο άνθρωπος να πιστεύει στον Θεό, στο τέλος λένε: Το να πιστεύεις στον Θεό, σημαίνει να σταματήσει μέσα σου κάθε ανάπτυξη. Ρωτάω: πότε χαίρεται η μάνα; Όταν το παιδί της μεγαλώνει. Η μητέρα δεν μπορεί να χαίρεται, αν το παιδί της μαραθεί στα χέρια της και σταματήσει να αναπτύσσεται. Συνεπώς, αν η μητέρα χαίρεται, όταν το παιδί της αναπτύσσεται, το ίδιο μπορούμε να πούμε με μεγαλύτερη εγκυρότητα για τον Θεό! Αν το παιδί μεγαλώνει στα χέρια της μητέρας, πόσο περισσότερο θα μεγαλώνει στα Θεία χέρια! Σ' αυτή την βάση, πολλοί επιδιώκουν τις μικρές ιδέες, και όχι τις μεγάλες, επειδή ξέρουν ότι οι μικρές ιδέες μεγαλώνουν και αναπτύσσονται. Συνεπώς, αν η μικρή ιδέα δεν μεγάλωνε και δεν αναπτυσσόταν σαν το μικρό παιδί, κανένας δεν θα την έψαχνε. Την πρώτη μέρα η μητέρα χαίρεται το παιδί της, την δεύτερη μέρα - το ίδιο, αλλά αν στην διάρκεια ενός χρόνου το παιδί δεν αναπτυχθεί, η μητέρα θ' αρχίσει ν' ανησυχεί, θα ενδιαφερθεί να μάθει γιατί το παιδί της δεν αναπτύσσεται. Με τον ίδιο τρόπο, και οι σύγχρονοι άνθρωποι ανησυχούν, όταν βλέπουν τον κόσμο. Παρακολουθούν αν ο κόσμος εξελίσσεται, αν η κοινωνία καλυτερεύει από ηθική άποψη, και αν δεν βρουν κάποια καλυτέρευση, αρχίζουν να ανησυχούν. Κατά την γνώμη μου, δεν υπάρχει λόγος να ταράσσονται οι άνθρωποι. Αν το ερώτημα αφορά στην ηθική της κοινωνίας, πρέπει να ξέρουμε ότι η ηθική έχει σχέση με την ανάπτυξη. Αυτό που είναι ηθική για κάποιον, δεν είναι ηθική για άλλον. Αυτό το οποίο δεν μπορούν να κάνουν τα θηλαστικά, μπορούν να το κάνουν τα πουλιά. Για παράδειγμα, αν ένας ελέφαντας ξεκινήσει από την Τουρκία, περάσει από την Σερβία και φτάσει στην Βουλγαρία, θα τον αφήσουν οι Βούλγαροι να κάνει ελεύθερα βόλτες στην χώρα τους; Για να μπορεί ο ελέφαντας να κινείται ελεύθερα στην Βουλγαρία, απαιτείται ιδιαίτερη άδεια. Αν δεν υπάρχει τέτοια άδεια, θα τον πιάσουν και θα τον βάλουν ή σε κάποιο θηριοτροφείο, ή στον ζωολογικό κήπο στην Σόφια. Όμως, αυτό το οποίο δεν μπορεί να κάνει ο ελέφαντας, ο πελαργός, ή κάποιο άλλο πουλί, μπορεί να το κάνει ελεύθερα. Ο πελαργός, χωρίς την άδεια κανενός, προσγειώνεται από δέντρο σε δέντρο, από καμινάδα σε καμινάδα και φτιάχνει την φωλιά του όπου θέλει. Η ίδια κατάσταση ισχύει και για τους ανθρώπους: αν είστε ελέφαντες, θα ζητάτε άδεια, διαβατήρια, για να περνάτε ελεύθερα από ένα κράτος στο άλλο. Αν είστε πουλιά, δεν σας χρειάζεται καμία άδεια, θα πετάτε ελεύθερα στον αέρα, χωρίς διαβατήριο, χωρίς άδεια απ' όποιον και να είναι. Απ' αυτή την άποψη, ο κοσμικός άνθρωπος είναι ελέφαντας, ενώ ο πνευματικός - πουλί. Αυτό που βασανίζει τον κοσμικό άνθρωπο, ούτε στο ελάχιστο δεν βασανίζει, δεν περιορίζει τον πνευματικό. Συνεπώς, η ζωή των πουλιών είναι καλύτερα τακτοποιημένη απ' αυτή των θηλαστικών. Βάσει αυτού, βγάζω το εξής συμπέρασμα: η ζωή εκείνων που αναπτύσσονται, είναι καλύτερα τακτοποιημένη από την ζωή εκείνων που δεν αναπτύσσονται. Μεγαλώνει και αναπτύσσεται μόνον εκείνος ο άνθρωπος, του οποίου το μυαλό δουλεύει συνεχώς. Η υγεία, ο πλούτος, η ευτυχία, η τιμή και η δόξα του ανθρώπου εξαρτώνται αποκλειστικά από το μυαλό του. Μέσω του μυαλού του, θα φτάσει στην εσωτερική, στην θετική επιστήμη της ζωής, η οποία θα καλυτερεύσει τις συνθήκες του, θα του δημιουργήσει υποφερτή ζωή.

 

Τώρα, όταν λέω ότι όλα εξαρτώνται από το μυαλό, εννοώ, ότι όλα εξαρτώνται από τις δυνατότητες, τις οποίες η Πρωταρχική Αιτία έχει επενδύσει στο μυαλό μας. Καλύτερα, οι δυνατότητες της προόδου και της ανάπτυξης μας είναι επενδυμένες στην ψυχή και στο πνεύμα μας, ενώ εκφράζονται προς τα έξω μέσω του μυαλού μας και της καρδιάς μας. Είναι παρατηρημένο ότι όσο πιο έξυπνα, πιο ευγενή είναι κάποια ζώα, τόσο πιο καλά ζουν. Και αντίστροφα: όσο πιο αδύνατη διανοητικότητα εκδηλώνουν κάποια ζώα, τόσο χειρότερα περνάνε στην γη. Το ίδιο μπορούμε να πούμε και για τους ανθρώπους. Όμως, η λογικότητα, όπως και η διανοητικότητα είναι διαφόρων βαθμών: κάποιοι άνθρωποι εκδηλώνουν την λογικότητα τους μόνο σε καθορισμένη περίπτωση. Άλλοι - για μία δύο μέρες, ή για ένα δύο χρόνια, ενώ κάποιοι τρίτοι - για ολόκληρη ζωή. Οι τελευταίοι προβλέπουν τα πράγματα από μακριά. Οι απερίσκεπτοι άνθρωποι αφήνουν τα πράγματα να αναπτύσσονται από μόνα τους και λένε: Η σημερινή μέρα πρέπει να χρησιμοποιηθεί, να την ζήσουμε με όλα, όσα φέρνει μέσα της, ενώ για την αυριανή μέρα δεν υπάρχει λόγος να σκεφτόμαστε. Αν σήμερα είμαι υγιής, και αύριο θα είμαι υγιής• αν σήμερα είμαι πλούσιος, και αύριο θα είμαι πλούσιος. - Αυτό είναι σωστό, αλλά σε ορισμένες συνθήκες, και ακριβώς: αν σήμερα έχεις ζήσει σωστά, και αύριο έχεις την δυνατότητα να ζεις έτσι. Αλλά αν σήμερα έχεις παραβιάσει κάποιους νόμους της έλλογης φύσης, αύριο με κανέναν τρόπο δεν θα έχεις τις ίδιες συνθήκες.

 

Απάντησε ο εκατόνταρχος και Του είπε: "Πες μόνο μια λέξη, και θα γιατρευτεί το αγόρι μου." Αυτός ο εκατόνταρχος ξεχώριζε με μεγάλη πίστη, και ήταν Ρωμαίος, και όχι Εβραίος. Απευθύνεται προς τον Χριστό με τα λόγια: "Δεν είμαι άξιος να εισέλθεις κάτω από την στέγη μου." Αυτά τα λόγια μιλάνε για τις τότε σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους. Και συνεχίζει πάρα κάτω: "Να, κι εγώ είμαι άνθρωπος, υποταγμένος στην εξουσία, έχω και υποταγμένους σε μένα στρατιώτες και λέω σ' αυτόν: Πήγαινε! - και πηγαίνει. Και σ' εκείνον: Έλα! - και έρχεται. Και στον υπηρέτη μου: Κάνε αυτό! - και το κάνει. Έτσι και σε σένα υποτάσσονται οι νόμοι της φύσης. Πες μονάχα μια λέξη, και θα γιατρευτεί το αγόρι μου." Και όταν άκουσε ο Ιησούς, απόρησε και είπε σ' εκείνους που Τον ακολουθούσαν: "Αλήθεια σας λέω, ούτε στο Ισραήλ δεν έχω βρει τόση πίστη." Το παιδί αυτού του εκατόνταρχου ήταν εκείνος ο ελέφαντας, που τον πιάνει το κράτος και δεν του επιτρέπει να περάσει από το έδαφος του. Έτσι, όταν κάποιος άνθρωπος αρρωστήσει, εμείς λέμε ότι περνάει από ξένο κράτος. Αυτός ο νόμος ισχύει σε σχέση με το ανθρώπινο μυαλό και την ανθρώπινη καρδιά, όπως και σε σχέση με όλα τα ζωντανά πλάσματα στην φύση. Για παράδείγμα, όταν μεταφέρετε ένα φυτό από ένα μέρος σε άλλο, μέχρι να εγκλιματισθεί, πάσχει. Συνεπώς, περνάει από ξένο έδαφος.

 

Πολλοί από τους συγχρόνους ανθρώπους, οι οποίοι αναγνωρίζουν μόνο την ύπαρξη του φυσικού κόσμου, είναι τόσο μικροπρεπείς, τόσο φθαρμένοι, διότι λένε ότι ο άνθρωπος δεν πρέπει να ασχολείται με κανένα υψηλό ιδανικό. Ρωτάω: τότε με τι πρέπει να ασχολούνται οι άνθρωποι; Αυτοί λένε ότι πρέπει να ασχολούνται με ζητήματα του φυσικού κόσμου, ο οποίος, αποκλειστικά, είναι πραγματικός κόσμος. Τέτοιοι άνθρωποι είναι σαν τους εμπόρους στα "μπίτ - παζάρια", που έχουν σκοπό να αγοράσουν παλιά εμπορεύματα, όσο μπορούν πιο φθηνά, να τα καθαρίσουν και να τα διορθώσουν καλά, και μετά να τα πουλήσουν όσο μπορούν πιο ακριβά. Λέω: όπως και να διορθώνετε το παλιό, στο κάτω-κάτω, αυτό πάλι παραμένει ράκος. Σήμερα πολλά ευρωπαϊκά υφάσματα είναι φτιαγμένα πάντα από τέτοια ράκη, και πριν περάσει χρόνος, αυτά πια είναι ξανά φθαρμένα. Πολλά σύγχρονα βιβλία είναι γραμμένα πάντα από τέτοια ράκη. Για παράδειγμα, μία απ' αυτές τις παλιές φθαρμένες φράσεις είναι η εξής: Ο άνθρωπος πρέπει να πιστεύει στον Θεό! - Σε ποιον Θεό; Αυτή η λέξη είναι σήμερα πολύ απροσδιόριστη, έχει χάσει την πρωταρχική της σημασία. Όταν μιλάω για τον Θεό, εγώ δεν έχω υπόψη μου εκείνο τον Θεό, τον οποίον καταλαβαίνουν οι σύγχρονοι άνθρωποι. Τι έχουν κάνει αυτοί για τον Θεό τους; Κάποιος φτωχός πηγαίνει σ' έναν τραπεζίτη, αλλά τούτος ο τελευταίος αμέσως φωνάζει: Διώξτε τον αυτόν έξω! Μετά πηγαίνει σε κάποιον φουκαρά, ο οποίος αμέσως αρχίζει να παραπονιέται ότι δεν έχει φράγκο στην τσέπη του, και δεν μπορεί να τον δεχτεί. Στο τέλος, πηγαίνει σ' έναν ιερέα, ο οποίος βιάζεται να τον συμβουλέψει: Πίστευε στον Θεό, και η κατάσταση σου θα καλυτερέψει! Αν μετά απ' όλα αυτά αναλύσουμε την πίστη των σύγχρονων ανθρώπων, θα δούμε ότι δεν έχουν εκείνη την θετική απόλυτη πίστη, η οποία αντέχει σε όλες τις δοκιμασίες. Πιστεύουν σε κάποιον Θεό, τον οποίο οι ίδιοι δεν γνωρίζουν. Παπάδες, δάσκαλοι, γιατροί και πολλοί άλλοι άνθρωποι πιστεύουν στον Θεό, αλλά αν ακουμπήσετε την τσέπη τους ή αν τους δείξετε μερικά χρυσά νομίσματα, όλη η πίστη τους εξαφανίζεται.. Η γυναίκα μαγειρεύει, ζυμώνει ψωμί στον άντρα της, επειδή πιστεύει ότι αυτός θα της αγοράσει κάτι. Αυτές δεν είναι ιδέες, αλλά μόνο σχέσεις. Αυτή δεν είναι καμία ανάπτυξη, αλλά μόνο συσσώρευση.

 

Αν οι άνθρωποι συνεχίζουν να πιστεύουν σ' αυτόν τον δρόμο τον οποίο έχουν ξεκινήσει, θα βρεθούν στην κατάσταση της τεμπέλας γυναίκας, για την οποία γίνεται λόγος σ' ένα από παραμύθια μας. Αυτή ήταν νέα, όμορφη κοπέλα, από διάσημη, μεγάλη οικογένεια, αλλά γνωστή ανάμεσα στους χωριάτες για την μεγάλη της τεμπελιά. Κάποια στιγμή παντρεύτηκε, αλλά και σ' αυτή την κατάσταση πάλι είχε παραμείνει τεμπέλα, τίποτε δεν έκανε. Ο άντρας της συχνά έλεγε: Γυναίκα, πρέπει να δουλεύεις, επειδή σύντομα θα ξεγυμνωθούμε, θα κουρελιαστούμε. - Εσύ μην ανησυχείς! Όμως σύντομα τα λόγια του άντρα επαληθεύθηκαν. Είχε έρθει καιρός να παντρευτεί ο αδερφός της. Και αυτοί ήταν καλεσμένοι στο γάμο, αλλά πώς να πάνε; Δεν είχαν ρούχα, δεν υπήρχε τίποτε για να ντυθούν. Η γυναίκα ήταν πονηρή και οξύνους. Σκέφτηκε το εξής, το οποίο ανακοίνωσε και στον άντρα της: Άκουσε, εσύ να ζέψεις την άμαξα και να ξεκινήσουμε για το χωριό, να πάμε στην μάνα μου. Όταν φτάσουμε στην αρχή του χωριού, εγώ θα μείνω στην άμαξα, ενώ εσύ θα πάς στην μητέρα μου, θα ζητήσεις καινούρια ρούχα για μένα και θα μου τα φέρεις, να ντυθώ. Ο άντρας συμφώνησε με την πρόταση της. Όμως, όταν πλησίασαν στο χωριό, αυτός αποφάσισε να αστειευτεί λίγο με την γυναίκα του, να της στήσει κάτι, μήπως και την λογικέψει: είχε σταματήσει την άμαξα και είχε ξεκινήσει με τα πόδια προς το χωριό, ενώ η γυναίκα του είχε κρυφτεί σε ένα κιούπι στην άμαξα και είχε παραμείνει εκεί να περιμένει, μέχρι ο άντρας της να φέρει τα καινούρια ρούχα. Όταν έφθασε στο σπίτι της πεθεράς του, η πεθερά αμέσως τον ρώτησε: Πού είναι η κόρη μου; - Α, δεν είναι τόσο ανόητη, να έρθει μόνη της εδώ. Μου είπε, ότι θα έρθει στον γάμο, μόνο αν βγουν κουνιάδοι και κουνιάδες, με μουσική και τραγούδια, να την υποδεχτούν. Περιμένει στην αρχή του χωριού να την υποδεχτούν πανηγυρικά, αλλιώς, δεν θα έρθει στον γάμο, θα γυρίσει πίσω. - Δες ποια ήταν η κόρη μου! Δεν έρχεται όπως κι όπως. Ξεκίνησαν όλοι οι προσκαλεσμένοι, με νταούλια και μουσούδες, με τραγούδια, γλέντια να υποδεχτούν την αδερφή του νιόπαντρου. Όταν άκουσε από μακριά μουσικές και τραγούδια, όταν είδε τόσους ανθρώπους να πηγαίνουν προς αυτήν, η γυναίκα πήδηξε έξω απ' το κιούπι κι άρχισε να τρέχει προς το σπίτι της. Όταν δεν την βρήκαν στην άμαξα, οι προσκαλεσμένοι γύρισαν στο χωριό κι έκαναν τον γάμο χωρίς την κουνιάδα. Το βράδυ, όταν γύρισε στο σπίτι του, ο άντρας άρχισε να φωνάζει την γυναίκα του, αλλά αυτή δεν απαντούσε. Μπήκε μέσα, και τι να δει; Η γυναίκα του καθόταν σε μία γωνία του δωματίου, ντροπιασμένη, με ρόκα και τουλούπα στο χέρι να γνέθει, δίχως να σηκώνει τα μάτια από την δουλειά. - Έλα, γυναίκα, να φάμε! - Όχι, τα θαλάσσωσα! Δεν έχω χρόνο για φαγητό.

 

Λέω: είναι φοβερή η κατάσταση των σύγχρονων ανθρώπων! Γιατί; Επειδή το κιούπι στο οποίο έχουν μπει, μια μέρα θα σπάσει, κι αυτοί θα βγούνε απ' αυτό γυμνοί και ντροπιασμένοι. Τότε, τι απαιτείται απ' αυτούς τους ανθρώπους; Καινούρια, σταθερή ηθική. Αν και στο μέλλον παραμείνουν με την σημερινή ηθική, συνέχεια θα αμφιταλαντεύονται: σήμερα θα πιστεύουν, αύριο δεν θα πιστεύουν. Οι σύγχρονοι άνθρωποι νομίζουν ότι ο αόρατος κόσμος, με την δική του σειρά και τάξη, μοιάζει με τον δικό τους. Όχι, αυτός ο κόσμος δεν είναι όπως ο κόσμος, στον οποίο ζούνε οι άνθρωποι στην γη. Εκεί υπάρχει αιώνια ανάπτυξη, εκεί υπάρχει τέλεια ομορφιά, εκεί υπάρχει απόλυτη ηθική και άκαμπτη πίστη.

 

"Πες μονάχα έναν λόγο, και θα γιατρευτεί το αγόρι μου!" Αυτά τα λόγια δείχνουν την δύναμη του ανθρώπινου λόγου, όπως και την δύναμη της ανθρώπινης σκέψης. Μόνον εκείνος, ο οποίος καταλαβαίνει τους νόμους της φύσης, μπορεί να πει μία λέξη, η οποία να έχει δύναμη και ισχύ μεσάτης. Ο καθένας μπορεί να πει μία λέξη, αλλά αν αυτή η λέξη συνοδεύεται από μεγάλη σκέψη, με δύναμη μέσα της, αυτή είναι Θεία λέξη. Όταν ο Μωυσής ήταν στην έρημο, όπου έβοσκε τα πρόβατα, είδε ότι η βατομουριά φλεγόταν και άκουσε φωνή, η οποία του έλεγε: "Βγάλε τα παπούτσια σου, επειδή το μέρος, στο οποίο κάθεσαι, είναι ιερό!" Είχαν δύναμη αυτά τα λόγια! Τι συμβολίζει το βγάλσιμο των παπουτσιών; Το βγάλσιμο των παπουτσιών υπονοεί πορεία ανάπτυξης. Όταν ο σπόρος αρχίζει να μεγαλώνει, πρώτα γδύνεται. Συνεπώς, στο γδύσιμο, στο βγάλσιμο των παπουτσιών συμπεριλαμβάνεται η πορεία του μεγαλώματος, της ανάπτυξης. Ο Μωυσής ήταν διάσημος μύστης, είχε στην διάθεση του όλη την γνώση της Αιγύπτου, την αιγυπτιακή σοφία, αλλά δεν κατάλαβε την σημασία αυτών των λέξεων και τις δέχτηκε κυριολεκτικά, γι' αυτό κι έβγαλε τα παπούτσια του κι έμεινε ξυπόλητος μπροστά στην βατομουριά. Γιατί ο άνθρωπος πρέπει να βγάζει τα παπούτσια του; Για να επικοινωνεί με τον αόρατο κόσμο και να δεχτεί από εκεί την Θεία αγάπη, την Θεία χάρη. Όσο είναι με παπούτσια, θα είναι αποκλεισμένος απ' αυτόν τον κόσμο, χωρίς να δέχεται τις δικές του δυνάμεις και επιδράσεις. Τι είναι η Θεία χάρη; Η χάρη παριστάνει τις ευνοϊκές συνθήκες για ζωή, για εργασία, για πρόοδο και ανάπτυξη. Κάποιοι λένε, ότι με την χάρη ο άνθρωπος μπορεί να σωθεί. Όχι, με την χάρη ο άνθρωπος μόνο αναπτύσσεται, αλλά δεν σώζεται. Αφού ο άνθρωπος περάσει από πολλές πίστεις, στο τέλος με την χάρη του δίνονται μεγάλες συνθήκες, δηλαδή, ιδιαίτερα υλικά, ιδιαίτερες δυνάμεις για την ανάπτυξη του μυαλού και της καρδιάς του, για ν' αρχίσει να μεγαλώνει. Μόνο σ' αυτή την κατάσταση το Θείο μέσα στον άνθρωπο θα αρχίσει να λέει: "Βγάλε τα παπούτσια σου!" Ο Θεός είπε στον Μωυσή: "Άκουσα τους θρήνους και τα βάσανα του λαού μου, και γι' αυτό αποφάσισα να σε στείλω στον Φαραώ, να ζητήσεις την απελευθέρωση του. Όταν τον απελευθερώσεις από την βαριά σκλαβιά, θα του δείξεις με ποιο τρόπο μπορεί να αναπτυχθεί." Μέχρι τότε οι Εβραίοι έφτιαχναν πλίθους, τούβλα για τους Αιγυπτίους. Μάζευαν άχυρο, το οποίο χρειαζότανε για το φτιάξιμο των πλίθων. Ρωτάω: υπάρχει ανάπτυξη στο μάζεμα του άχυρου; Αν κάποιος φοιτητής όλη μέρα πηγαίνει να μαζεύει υλικό, δηλαδή άχυρο, το τι έχει πει κάποιος, και απ' αυτό φτιάχνει διαφορετικούς συνδυασμούς, δηλαδή πλίθους των Αιγυπτίων, τι έχει αποκτήσει απ' αυτή την γνώση; Η αληθινή γνώση είναι μόνο εκείνη, την οποία το μυαλό μπορεί να αποδεχτεί και να αφομοιώσει σωστά, για να γίνει πολύτιμη τροφή του ανθρώπου. Όταν το μυαλό του ανθρώπου αποδέχεται την αληθινή γνώση, σ' αυτό ταυτόχρονα γίνονται δύο διεργασίες διαστολής: η πρώτη διεργασία διακρίνεται λόγω έκλυσης θερμότητας, ενώ η άλλη λόγω έκλυσης φωτός. Και οι δύο μαζί, επιδρούν πάνω στην ανθρώπινη συνειδητότητα, η οποία αρχίζει να καταλαβαίνει τα πράγματα καθαρά.

 

Κι έτσι, απ' αυτή την άποψη, κάθε άνθρωπος πρέπει να μελετάει την κοινή ζωή, όπως και την δική του ιδιωτική ζωή. Αυτός πρέπει να ξέρει, στις συνθήκες στις οποίες ζει, τι μπορεί να βγει απ' αυτόν, για τι είναι ικανός και με ποιους τρόπους μπορεί να πετύχει τις επιθυμίες του. Τι κάνουν οι άνθρωποι σήμερα; Κάποιος νέος τελειώνει το πανεπιστήμιο, και η πρώτη του δουλειά είναι να ζητήσει εργασία. Κάνει αίτηση σε κάποιον υπουργό: Κύριε Υπουργέ, Σας παρακαλώ ευγενικά να με διορίσετε σε κάποιο πόστο στην υπηρεσία Σας. Έχω τελειώσει την τάδε ειδικότητα. Σαν μαθητής, θέλει να μπει σε κάποιο γυμνάσιο και υποβάλλει αίτηση: Κύριε Διευθυντή, σας παρακαλώ πολύ ευγενικά να γίνω δεκτός για μαθητής στο γυμνάσιο Σας. Θέλει να αναλάβει την θέση του υπηρέτη σε κάποιο ίδρυμα, και υποβάλλει αίτηση στον προϊστάμενο αυτού του ιδρύματος. Όλοι παρακαλάνε να πάρουν κάποια θέση. Όταν πάρουν ορισμένη θέση, την πιάνουν κι αρχίζουν να δουλεύουν. Αυτή δεν είναι πορεία ανάπτυξης, αλλά πορεία δουλείας. Τι σημαίνει η λέξη υπηρεσία; Μπορούμε να υπηρετούμε μόνο τον υγιή, τον λογικό άνθρωπο. Αυτό πρέπει να το ξέρουν όλοι οι άνθρωποι! Σύμφωνα με τους νόμους της μεγάλης φύσης, ο άνθρωπος μπορεί να υπηρετεί μόνο τον Θεό. Γιατί; Επειδή αυτός είναι ο πιο δυνατός, ο πιο λογικός, ο πιο αγαθός, ο πιο μεγάλος. Οι άνθρωποι μπερδεύουν την λέξη υπηρεσία με την λέξη βοήθεια. Για παράδειγμα, μπορούμε να βοηθάμε τον άρρωστο, αλλά δεν μπορούμε να τον υπηρετούμε. Κάποιος λέει ότι θέλει να υπηρετεί άρρωστους ανθρώπους. Αν θέλει να βοηθήσει κάποιον άρρωστο, με κανένα τρόπο δεν πρέπει να τον υπηρετεί. Μόλις δείτε κάποιον άρρωστο, εξαναγκάστε τον να υπηρετεί αυτός τον υγιή. Αν θέλετε να ξέρετε γιατί υπάρχουν σήμερα τόσοι άρρωστοι άνθρωποι στον κόσμο, πρέπει να έχετε υπόψη σας την εξής περίσταση: εφ' όσον οι υγιείς άνθρωποι υπηρετούν τους άρρωστους, πάντα θα υπάρχουν άρρωστοι άνθρωποι στον κόσμο. Προς το παρόν, οι επιστήμονες υπηρετούν τους αμαθείς, οι καλοί τους κακούς, οι υγιείς τους άρρωστους, αλλά αυτός είναι λάθος τρόπος πράξης. Αυτή δεν είναι η τάξη των πραγμάτων. Αν πείτε, λοιπόν, ότι πρέπει να υπηρετείτε, εγώ υπονοώ υπηρεσία στον έλλογο άνθρωπο.

 

"Δεν είμαι άξιος να εισέλθεις κάτω από την στέγη μου, αλλά πες μονάχα έναν λόγο, και θα γιατρευτεί το αγόρι μου." Αυτό σημαίνει: Δεν είμαι ακόμη άξιος για την διδασκαλία Σου. Θα Την έχω υπόψη μου μελλοντικά, αλλά τώρα, πες μονάχα έναν λόγο, και θα γιατρευτεί το αγόρι μου. Εγώ πιστεύω στην δύναμη των λόγων Σου. Και απόρησε ο Χριστός και είπε: "Ούτε στο Ισραήλ δεν έχω βρει τόση πίστη." Η απόλυτη πίστη είναι συνδεδεμένη μ' εκείνον τον μεγάλο νόμο, ο οποίος προβλέπει το μέλλον. Σήμερα υπάρχουν σειρά επιστήμες, οι οποίες προβλέπουν το μέλλον των ανθρώπων. Όλες οι μητέρες κι οι πατέρες πρέπει να γνωρίζουν αυτές τις επιστήμες, να τις μελετούν, για να μπορούν να καθορίσουν τις ικανότητες και τα ταλέντα των παιδιών τους, να ξέρουν τι μπορεί να βγει απ' αυτά. Και οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν αυτές τις επιστήμες, και οι γιοι, και οι κόρες πρέπει να τις γνωρίζουν, να ασχολούνται μ' αυτές. Θα πείτε: Τι να κάνουμε εμείς, που δεν γνωρίζουμε αυτές τις επιστήμες; - Αυτό αφορά την νέα γενιά, όπως και όλους εκείνους, οι οποίοι θέλουν να αναπτύσσονται, είτε είναι νέοι είτε γέροι. Το ζήτημα δεν είναι τι ήσασταν στο παρελθόν. Σημασία έχει, τι μπορείτε να κάνετε τώρα. Όλοι οι άνθρωποι έχουν μέσα τους σειρά ταλέντων και ικανοτήτων, που είναι σε λανθάνουσα κατάσταση. Πρέπει να εργασθούν για να τις αναπτύξουν. Πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν, χωρίς να έχουν αγγίξει αυτά τα ταλέντα και τις ικανότητες τους. Πεθαίνουν χωρίς να ξέρουν τι πλούτη κουβαλούσαν μέσα τους. Για να ξυπνήσει τα ταλέντα και τις ικανότητες των ανθρώπων, ο έλλογος κόσμος τους βάζει σε μεγάλα βάσανα και δυσκολίες. Απ' αυτή την άποψη, τα βάσανα εκπροσωπούν καθαρτικό μέσο για την ανθρωπότητα. Τα βάσανα έρχονται, ως συνθήκη για την ανάπτυξη του ανθρώπινου μυαλού, για την αφύπνιση της ανθρώπινης συνειδητότητας. Το μυαλό του ανθρώπου αναπτύσσεται μόνο μέσα σε μεγάλες δυσκολίες και βάσανα. Γι' αυτή την περίπτωση, οι Βούλγαροι χρησιμοποιούν την παροιμία: "Βάλε τον διάβολο να δουλέψει, δηλαδή στρίμωξε τον, κι αυτός θα σε μάθει τι να κάνεις."

 

Τι βλέπουμε σήμερα στον κόσμο; - Ακριβώς το αντίθετο. Οι σύγχρονοι άνθρωποι θέλουν οι γιοι και οι κόρες τους να είναι καλοί, έξυπνοι, να είναι αληθινοί Χριστιανοί, ενώ μαζί μ' αυτό ψάχνουν την πλούσια ζωή, να ζήσουν σαν εισοδηματίες. Αυτό είναι ασυμβίβαστο με τους Θείους νόμους. Ο έξυπνος, ο καλός άνθρωπος μοιάζει με πουλί. Με την σκέψη του μπορεί να ταξιδεύει παντού. Η σκέψη του κινείται με την ταχύτητα του φωτός. Αν η σκέψη του απλού επιστήμονα κινείται με την ταχύτητα του γρηγορότερου τρένου, αυτός θα φτάσει ως τον ήλιο σε 200 χρόνια. Όμως, αν ο έλλογος, ο καλός άνθρωπος αποφασίσει να κάνει βόλτα ως τον ήλιο, θα φτάσει εκεί μόνο σε οχτώ λεπτά. Έτσι ώστε την δουλειά, που οι σύγχρονοι επιστήμονες την κάνουν σε 200 χρόνια, οι έξυπνοι άνθρωποι την τελειώνουν σε οκτώ λεπτά. Όταν μελετούν τα διάφορα μικρόβια, οι επιστήμονες λένε: Ξέρετε τι πράγμα είναι αυτά τα μικρά μικρόβια, τα οποία μελετάμε εμείς; Λέω: τι ιδιαίτερο υπάρχει σ' αυτά τα μικρόβια; Κάθε άνθρωπος έχει περάσει από την μορφή των μικροβίων, των φυτών, των ζώων, μέχρι στο τέλος να φτάσει στην ανθρώπινη μορφή. Συνεπώς, όλες αυτές οι μορφές είναι μέσα του. Αρκεί να συγκεντρωθεί, για να παρακολουθήσει μέσα του την ανάπτυξη όλων των ζωντανών μορφών στην φύση, αρχίζοντας από τις πιο μικρές και τελειώνοντας ως τις πιο μεγάλες. Σ' αυτή την περίπτωση δεν χρειάζεται να μελετάει ο άνθρωπος αυτές τις μορφές εξωτερικά. Ο καθένας μπορεί να κάνει αυτό το πείραμα, αλλά με την προϋπόθεση να απελευθερωθεί από το κριτικό του μυαλό. Λέτε: Συνεπώς ο άνθρωπος δεν πρέπει να σκέφτεται. Όχι, λογική απαιτείται από τον άνθρωπο, και μάλιστα Θεία λογική! Ποια πράγματα ονομάζουμε λογικά; Τα δυνατά πράγματα είναι λογικά, ενώ τα αδύνατα παράλογα. Κάθε πράγμα, το οποίο μπορεί να γίνει, όχι μόνο είναι πιθανό, αλλά είναι ακόμη και δυνατό. Στον κόσμο υπάρχουν πολλές πιθανότητες, υπάρχουν και πολλές δυνατότητες. Σε κάθε δεδομένη περίπτωση, όμως, ο άνθρωπος πρέπει να καταλαβαίνει την πορεία της ανάπτυξης, η οποία είναι εξωτερική και εσωτερική. Εκτός από την εξωτερική και την εσωτερική πορεία της ανάπτυξης, υπάρχει και πορεία της ξεκούρασης. Για παράδειγμα, όταν κάποια σκέψη σταματήσει να αναπτύσσεται, αυτό δεν δείχνει ότι το μυαλό έχει σταματήσει την λειτουργία του, αλλά ότι η διανοητική πορεία, δηλαδή οι χυμοί της σκέψης έχουν συγκεντρωθεί προσωρινά στην καρδιά, δηλαδή στα συναισθήματα του ανθρώπου. Στην ανάπτυξη τους, η καρδιά και το μυαλό πρέπει να βαδίζουν παράλληλα, αλλά ακόμα και αν σ' αυτή την κατάσταση η καρδιά έχει φτάσει το υψηλότερο σημείο της, η δραστηριότητα της περνάει στο μυαλό. Λένε για κάποιο άνθρωπο ότι είναι ψυχρός. Αυτός ο άνθρωπος δεν είναι ψυχρός, αλλά σ' αυτόν συντελείται εξωτερική πορεία ανάπτυξης, χάρη στην οποία η θερμότητα, η οποία σχηματίζεται σ' αυτή την πορεία, σκορπίζεται στον χώρο και δεν γίνεται αντιληπτή. Όταν λένε ότι κάποιος άνθρωπος είναι θερμός, αυτό δείχνει ότι μέσα του πραγματοποιείται εσωτερική πορεία ανάπτυξης, χάρη στην οποία η σχηματισμένη θερμότητα παραμένει μέσα στον ίδιο. Συνεπώς, ο πρώτος άνθρωπος αναπτύσσεται διανοητικά, ενώ ο δεύτερος συναισθηματικά. Ταυτόχρονα, ο άνθρωπος αναπτύσσεται στην καρδιά και στο μυαλό του, δηλαδή στα συναισθήματα και στις σκέψεις του. Όταν μεγαλώνει συναισθηματικά, αναπτύσσει αρετές, οι οποίες χτίζουν τον χαρακτήρα του. Όταν μεγαλώνει διανοητικά, αναπτύσσει τα δικά του ταλέντα και ικανότητες. Τα συναισθηματικά υλικά είναι ενός είδους, τα διανοητικά -άλλου είδους, αλλά ο έλλογος άνθρωπος εξάγει και τα μεν και τα δε από το φως.

 

Η σύγχρονη επιστήμη έχει φτάσει στην κατάσταση να αναλύει το φως σε επτά διαφορετικά χρώματα ή χρωματισμούς, αλλά το φως περιέχει μέσα του επιπλέον και 12 ρεύματα, από 12 διαφορετικές πηγές. Συνεπώς, το φως αποτελείται από 12 είδη ύλης, απαραίτητα για την δημιουργία των ανθρώπινων αρετών. Για παράδειγμα, όποιος θέλει να είναι φιλεύσπλαχνος, πρέπει να αποσπάσει από το φως ακριβώς αυτή την ύλη, η οποία είναι απαραίτητη για την οικοδόμηση της ευσπλαχνίας. Για την οικοδόμηση μιας ορισμένης αρετής απαιτείται και ανάλογη ύλη. Αυτό μπορεί να το πετύχει μόνον εκείνος, ο οποίος γνωρίζει τους νόμους του φωτός. Αλλιώς είναι εύκολο να πούμε ότι το ηλιακό φως αποτελείται από επτά χρώματα. Είναι εύκολο να πούμε ότι η γη κινείται, ο ήλιος κινείται, αλλά αυτό δεν είναι ακόμη επιστήμη. Όπως είναι σύνθετη η ηλιακή ακτίνα, επίσης σύνθετες είναι και οι διαδικασίες της κίνησης του ηλίου, της γης. Η γη, για παράδειγμα, είναι περιτυλιγμένη με 12 στεφάνια ή σφαίρες, που αποτελούν ένα ιδιαίτερο είδος μετασχηματιστών της ηλιακής ενέργειας. Κάθε στεφάνι διαθλά το φως με δικό του χαρακτηριστικό τρόπο. Αυτό δείχνει ότι αυτά τα 12 στεφάνια δεν είναι στην ίδια θέση. Ταυτόχρονα το κάθε στεφάνι είναι φτιαγμένο από ιδιαίτερη ύλη, πολύ λεπτή, δια της οποίας εισχωρούν οι αντίστοιχες μ' αυτήν δυνάμεις. Αυτές οι δυνάμεις δε είναι συνδεδεμένες με ανώτερους κόσμους, οι οποίοι επιδρούν επάνω στους ανθρώπους, όπως κι επάνω σε όλα τα ζωντανά πλάσματα. Ο ευαίσθητος άνθρωπος συλλαμβάνει αυτές τις επιδράσεις επάνω του. Για να καταλάβετε καλά αυτά τα 12 ρεύματα, όπως και την δική τους κατεύθυνση και κίνηση, πρέπει να διαθέτετε σειρά εικόνων, όπως στον κινηματογράφο. Αν το κόκκινο χρώμα, που ονομάζεται από τους αστρολόγους χρώμα του Άρη, επιδράσει σε σημαντικό βαθμό επάνω σε κάποιον άνθρωπο, αυτός θα εκδηλωθεί με παράξενο τρόπο. Τι παριστάνει το κόκκινο χρώμα; Είναι χρώμα των παθών, δηλαδή παριστάνει την επίδραση των παθών επάνω στον άνθρωπο. Όταν ο Άρης είναι σε μη ευνοϊκό συνδυασμό με τον Κρόνο, τότε παρουσιάζονται συνδρομές τέτοιων περιστάσεων, όπου ο άνθρωπος, στερούμενος πείρα και κατανόηση, μπορεί να βάλει το κεφάλι του ανάμεσα τους, όπως το ποντίκι βάζει το κεφάλι του στην φάκα. Πολλοί άνθρωποι πέφτουν σ' αυτές τις μη ευνοϊκές συνθήκες, όπως κάποιοι απάχηδες στα χέρια της αστυνομίας.

 

Ένας από τους απάχηδες στην Αμερική άκουσε να γίνεται λόγος για τα τεράστια πλούτη ενός αμερικάνου δισεκατομμυριούχου και αποφάσισε μια μέρα να πάει σπίτι του με κάποια ιδιαίτερη πρόθεση, να δοκιμάσει αν θα μπορούσε να του αρπάξει κάτι. Ο δισεκατομμυριούχος έπιασε την πρόθεση αυτού του απάχη και σκέφτηκε να του κάνει έκπληξη με ιδιαίτερο τρόπο, να του δώσει καλό μάθημα. Του έδειξε δύο χρυσούς κυλίνδρους και του είπε: Πιάσε αυτούς τους κυλίνδρους! Θα σου χρησιμεύσουν, επειδή είναι από καθαρό χρυσό. Ο απάχης έπιασε τους κυλίνδρους με τα δυο του χέρια, ενώ ο δισεκατομμυριούχος, εκείνη την στιγμή, τους σύνδεσε με μια ηλεκτρική μπαταρία. Ο απάχης άρχισε να σκύβει μία από την μία, μια από την άλλη πλευρά, και να έχει διάφορους σπασμούς. Ο δισεκατομμυριούχος τον ρώτησε: Θα πας άλλη φορά σ' ανθρώπους σαν κι εμένα, με πρόθεση να τους ληστέψεις; - Σας παρακαλώ, αφήστε με! Δεύτερη φορά δεν θα σκεφτώ παρόμοιο πράγμα.

 

Τώρα, κι εγώ θα κάνω την ερώτηση: ληστεύεται ο μορφωμένος άνθρωπος; Εκείνος, τον οποίο μπορούν να ληστέψουν, ή να κοροϊδέψουν, δεν είναι μορφωμένος άνθρωπος. Εκείνος, τον οποίον μπορούν να ληστέψουν, να κοροϊδέψουν, δεν είναι ηθικός άνθρωπος. Συναντάτε έναν άνθρωπο, ο οποίος δεν έχει καμία ηθική μέσα του, ενώ διαμαρτύρεται ότι δεν υπάρχουν καλοί, ηθικοί άνθρωποι στον κόσμο. Δεν μιλάμε έτσι. Όλοι πρέπει να ξέρετε ότι η γη είναι μέρος για μελέτη, για να κάνουμε πειράματα. Η γη είναι σχολείο, στο οποίο υπάρχουν μαθητές, αλλά όχι και μορφωμένοι άνθρωποι. Αυτή είναι κάτι παρόμοιο με πανεπιστήμιο. Αν πάτε σε κάποιο πανεπιστήμιο στην διάρκεια του σχολικού έτος, θα δείτε ότι είναι γεμάτο φοιτητές. Αλλά, αν πάτε στις διακοπές, το πανεπιστήμιο θα είναι άδειο. Που είναι οι φοιτητές αυτόν τον καιρό; Έχουν πάει στα σπίτια τους. Με τον ίδιο τρόπο, όταν πέφτετε για ύπνο το βράδυ, κι εσείς φεύγετε από το σχολείο, δηλαδή από την γη, και πηγαίνετε στα σπίτια σας. Ο κάθε άνθρωπος έχει έρθει σ' αυτό το πανεπιστήμιο για να μάθει. Αυτό είναι προσωρινό πανεπιστήμιο. Όταν περάσει σ' αυτό από 1-120 χρόνια το πολύ, το αφήνει και πηγαίνει στο σπίτι του, στον πατέρα του και στην μητέρα του, για να τους δείξει τι έχει μάθει. Είναι προνόμιο για τον άνθρωπο το να μπορέσει να περάσει στην γη ολόκληρα 120 χρόνια, το περισσότερο που του είναι καθορισμένο σήμερα να ζει. Όταν λέω αυτά τα πράγματα, πολλοί δεν πιστεύουν σ' αυτά και λένε: Αυτές είναι υποθέσεις, αναπόδεικτες αλήθειες. Όταν μιλάτε στον τυφλό άνθρωπο για το φως, κι αυτός θα πει ότι αυτή είναι μια υπόθεση. Όμως για εκείνον, ο οποίος βλέπει, ο οποίος δεν είναι τυφλός, το φως δεν είναι υπόθεση. Είναι απαραίτητο να έρθει σε σας κάποιος επιστήμονας να σας αποδείξει ότι το φως έχει τόσα τρισεκατομμύρια παλμούς ανά δευτερόλεπτο, για να πιστέψετε σ' αυτό; Το τι παριστάνει το φως, το πώς διαδίδεται, από πόσα χρώματα αποτελείται και μια σειρά ακόμη από επιστημονικές εξηγήσεις μπορούν να δοθούν μόνο στον τυφλό, για να κάτσει και ν' ακούσει, αλλά εκείνος που έχει γερά μάτια, δεν χρειάζεται αυτές τις εξηγήσεις. Είναι αρκετό ν' ανοίξει μόνο τα μάτια του και να δει πια και το φως και όλα εκείνα, τα οποία αυτό φανερώνει μπροστά στο βλέμμα του.

 

Λέω: υπάρχει ένας τρόπος για να βλέπουμε τα πράγματα, εντελώς διαφορετικός από τον δικό σας. Αν μπορείτε να τον χρησιμοποιήσετε, θα δείτε, ότι αυτό που λέω, δεν είναι υπόθεση, αλλά πραγματικότητα. Όταν συναντιόσαστε, εσείς χαμογελάτε λίγο, ανοίγετε τα μάτια σας, σκύβετε λίγο το κεφάλι σας, μετά πάλι το σηκώνετε, κοιτάζεστε κατευθείαν στα μάτια και νομίζετε ότι έτσι θα αποφοιτήσετε. Υπάρχει ένας ωραίος τρόπος για την μαθητεία των ανθρώπων, πιο σωστός από τον σημερινό. Η μέθοδος, την οποία χρησιμοποιούν οι σύγχρονοι άνθρωποι για να μάθουν ο ένας τον άλλον, δεν οδηγεί σε σωστά συμπεράσματα. Για παράδειγμα, συναντάτε έναν άνθρωπο, τον σπρώχνετε λίγο, κι αυτός πέφτει στην γη. Πηγαίνετε πιο πέρα, και βλέπετε έναν άνθρωπο πεσμένο στον δρόμο. Αυτός ο άνθρωπος έχει πέσει χωρίς να τον σπρώξει κάποιος. Γιατί έπεσε τότε; Επειδή ήταν μεθυσμένος. Όποιος δεν ξέρει τις αιτίες για το πέσιμο αυτών των δύο ανθρώπων, λέει ότι και οι δύο ήταν μεθυσμένοι. Είναι σωστό αυτό το συμπέρασμα; - Δεν είναι σωστό. Δεν βασίζεται σε κανένα επιστημονικό δεδομένο. Ο πρώτος άνθρωπος έπρεπε να είναι έξυπνος, προνοητικός, να ξεφύγει από ’δώ κι από ’κεί, να μην αφήνει τους ανθρώπους να τον σπρώχνουν. Το μυαλό του δεν ήταν συγκεντρωμένο, ήταν λίγο αφηρημένος, και γι' αυτό έπεσε. Ο δεύτερος δε είχε υποκύψει στην καρδιά του, στην επιθυμία του να πίνει, κι έπεσε κι αυτός στην γη. Και ο πρώτος και ο δεύτερος έσπασαν λίγο τα κεφάλια τους. Συνεπώς, από δύο διαφορετικές αιτίες, έχουμε δύο ίδια αποτελέσματα - πέσιμο και σπάσιμο του κεφαλιού. Ο ένας θα πει ότι κάποιος άλλος τον είχε σπρώξει, γι' αυτό έπεσε. Ο άλλος θα πει ότι ήταν μεθυσμένος, γι' αυτό έπεσε. Όμως, εκείνος, ο οποίος βλέπει τα πράγματα εξωτερικά, θα πει: Για μένα δεν έχουν σημασία οι αιτίες του πεσίματος σας. Σημασία έχει ότι βρίσκομαι μπροστά σε δυο εντελώς ίδια αποτελέσματα.

 

Τώρα θα αναφέρω άλλο παράδειγμα. Συναντάω έναν άνθρωπο, ο οποίος λέει ότι πιστεύει στον Θεό, αλλά το κεφάλι του είναι λίγο σπασμένο. Συναντάω έναν άλλον, ο οποίος δεν πιστεύει στον Θεό, αλλά και το δικό του κεφάλι είναι σπασμένο. Ρωτάω: Ποιο το όφελος από την πίστη του πρώτου και από την απιστία του δεύτερου, όταν τα κεφάλια και των δύο είναι σπασμένα; Συναντάω άλλους δύο: ο ένας πιστεύει στον Θεό, αλλά το πόδι του είναι παράλυτο. Ο άλλος δεν πιστεύει στον Θεό, αλλά και το δικό του πόδι είναι παράλυτο. Μαζεύονται αυτά τα δύο άτομα και αρχίζουν να ηθικολογούν για το ποιος απ' αυτούς είναι στον σωστό δρόμο στην ζωή. Για μένα είναι σημαντικό να ξέρω την αιτία, γιατί και οι δύο είναι άρρωστοι. Η αιτία είναι ο φόβος. Και οι δυο είναι φοβητσιάρηδες και γι' αυτό δεν αναπτύσσονται. Σταμάτησε την ανάπτυξη στον άνθρωπο, και η παράλυση θα έρθει. Σταμάτησε την ανάπτυξη στον άνθρωπο, και τα εγκλήματα θα έρθουν. Συνεπώς, όλες οι αρρώστιες, όλες οι παρεξηγήσεις, όλα τα εγκλήματα ανάμεσα στους ανθρώπους οφείλονται στην διακοπή της πορείας της ανάπτυξης μέσα τους. Πολλοί υποστηρίζουν τις παλιές διδασκαλίες στην ζωή, δεν δέχονται καινούριες διδασκαλίες. Λέω: Έχουν τελειώσει πια οι παλιές μορφές, οι παλιές διδασκαλίες κι απόψεις! Αυτές δεν φέρνουν καμιά ειλικρίνεια, μέσα τους δεν υπάρχει καμιά ανάπτυξη. Κάποιοι από τους παλιούς επιστήμονες υποστηρίζουν, ότι το φως, η γη, ο ήλιος είναι και σήμερα έτσι, όπως ήταν πριν από δυο χιλιάδες χρόνια. Όπως ήταν στον καιρό των παππούδων σας, έτσι είναι και σήμερα. - Δεν είναι έτσι. Τι ξέρετε εσείς για τους παππούδες σας; Πού είναι οι παππούδες σας σήμερα; Αν τους συναντήσετε στον δρόμο, θα τους γνωρίσετε; - Ο δικός μου παππούς είχε μεγάλη άσπρη γενειάδα. - Ξέρετε, πρώτα απ' όλα, τι σημασία έχει η μεγάλη γενειάδα στην Καμπάλα; Στην Αποκάλυψη λέγεται ότι γύρω από τον θρόνο του Θεού κάθονται 24 γέροι. Κάθε γέρος είναι εκπρόσωπος μίας τελειωμένης εποχής ή φυλής. Συνεπώς, αυτοί οι 24 γέροι δείχνουν ότι από τον καιρό του Χριστού μέχρι σήμερα έχουν περάσει ολόκληρες 24 εποχές. Στην μελλοντική Αποκάλυψη, την οποία θα γράψουν οι καινούριοι άνθρωποι, ο αριθμός των γέρων θα αυξηθεί μ' έναν ακόμη, θα είναι 25 γέροι. Τι θα πείτε γι' αυτό; Όποιος ακολουθεί τα πράγματα κυριολεκτικά, δεν μπορεί να πιστέψει αυτό το πράγμα, αλλά όποιος αναλαμβάνει να γράψει καινούρια Αποκάλυψη, μόλις δει ότι ο αριθμός των γέρων είναι 25, αυτός λέει την αλήθεια. Αυτό δείχνει ότι έχει γίνει ανάπτυξη, διεύρυνση των ανθρώπινων ψυχών. Γενικά, σ' όλη την ανθρωπότητα έχει γίνει κάποια διεύρυνση, η οποία σημαίνει ότι όλα στον κόσμο υποβάλλονται σε πρόοδο, σε ανάπτυξη. Για παράδειγμα, σήμερα οι άνθρωποι είναι πιο αισιόδοξοι απ' όσο ήταν κάποτε. Σήμερα έχουν μεγαλύτερη πίστη απ' όσο παλιά. Η πίστη των σύγχρονων ανθρώπων είναι μερικούς βαθμούς πιο ψηλά απ' όσο στο παρελθόν.

 

"Αλλά πες μονάχα έναν λόγο, και θα γιατρευτεί το αγόρι μου." Εγώ παίρνω το αγόρι σαν σύμβολο του ανθρώπινου μυαλού. Συνεπώς, ο εκατόνταρχος στρέφεται προς τον Θεό με τις λέξεις: "Εγώ, ο εκδηλωμένος άνθρωπος, Σε παρακαλώ να πεις στο αγόρι μου, δηλαδή στο μυαλό μου, να σκέφτεται και να πιστεύει. Μόλις του το πεις αυτό, θα γιατρευτεί. Και τότε δεν θα το υπηρετώ εγώ, αλλά αυτό θα με υπηρετεί. Τώρα ο άνθρωπος υπηρετεί το μυαλό, κι όχι το μυαλό τον άνθρωπο. Αν μείνουμε στο να υπηρετούμε εμείς το μυαλό μας, έχουμε τελειώσει. Αν μείνουμε στο να υπηρετεί ο άνδρας την γυναίκα, ή η γυναίκα τον άνδρα, πάει το σπίτι. Γιατί; Επειδή ο άνδρας και η γυναίκα είναι δύο ισοδύναμες δυνάμεις, δύο ισοδύναμα μεγέθη. Απ' αυτή την άποψη, ούτε ο άνδρας μπορεί να υπηρετεί την γυναίκα, ούτε η γυναίκα μπορεί να υπηρετεί τον άνδρα. Ποιες πρέπει να είναι τότε οι καινούριες συνθήκες; -Υπηρεσία στον Θεό. Μπορούμε να υπηρετούμε μόνο τον Θεό! Και τότε, η πρώτη θέση, η οποία τοποθετείται ως βάση στην ζωή του έλλογου ανθρώπου, είναι η εξής: Βάλε την Αγάπη μέσα σου! Μ' αυτόν τον τρόπο ο άνδρας θα πιστεύει στην γυναίκα του, δεν θα αγοράζει κάθε μέρα ό,τι της χρειάζεται, αλλά θ' αφήσει το ταμείο ανοιχτό, για να παίρνει τόσα χρήματα, όσα της χρειάζονται. Και η γυναίκα, από την πλευρά της, θα δείξει πλήρη εμπιστοσύνη στον άνδρα της, θα τον αφήσει να εκδηλώνεται ελευθέρα, όπως του υπαγορεύει η αγάπη. Αν ο άνδρας και η γυναίκα θέλουν να υπηρετούνται εθελοντικά, αυτό είναι άλλο ζήτημα. Αλλά, σ' αυτή την κατάσταση, ούτε ο άνδρας, ούτε η γυναίκα θα παραπονιούνται ότι υπηρετούν ο ένας τον άλλον. Όποιος παραπονιέται, όταν υπηρετεί κάποιον, οπωσδήποτε πρέπει να πληρωθεί. Ιδανικές σχέσεις πρέπει να δημιουργούνται ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες, όπως κι ανάμεσα σε όλους τους ανθρώπους γενικά.

 

Τι βλέπουμε στις σχέσεις των σύγχρονων ανθρώπων; Όταν υπηρετεί όλη μέρα τον άνδρα της, η γυναίκα λέει: Σκλαβώθηκα ολόκληρη σ' αυτόν τον άνδρα! -Μα κι ο άνδρας σκλάβος δεν είναι; Αυτός δεν λέει: Σκλαβώθηκα σ' αυτή την γυναίκα! - Μα κι η γυναίκα σκλάβα δεν είναι; Στην σύγχρονη ζωή και οι άνδρες και οι γυναίκες είναι σκλάβοι, γι' αυτό και το αγόρι τους πάσχει. Όταν αρρωστήσει το αγόρι τους, η γυναίκα λέει στον άνδρα της: Στογιάν, έχει έρθει στην πόλη μας ένας προφήτης, πήγαινε να του διηγηθείς για το αγόρι μας, μήπως και γιατρευτεί. - Άσε, γυναίκα, ό,τι δώσει ο Κύριος, αυτό θα γίνει. Όλοι οι άνθρωποι λένε: Ό,τι δώσει ο Κύριος. Τι δίνει ο Κύριος; - Το αγόρι πεθαίνει, και μ' αυτό τελειώνει η κωμωδία. Το κράτος καταρρέει, και όλα γύρω του εξαφανίζονται. Γιατί καταρρέει το κράτος; Επειδή πέθανε το αγόρι του. Το κράτος πεθαίνει όλους τους καλούς κι έλλογους νέους, οι οποίοι το υπηρετούν, αλλά πρέπει να πληρώσει γι' αυτούς. Οι άνθρωποι πρέπει να διαπαιδαγωγηθούν στο πνεύμα του καινούριου, αν θέλουν να έχουν καλά κράτη, καλούς πολιτικούς, καλούς πολίτες. Ο πατέρας πρέπει να δώσει ελευθερία στον γιο του, αλλά να του πει ότι πρέπει να μαθαίνει. Συγχρόνως, και αυτός δεν πρέπει να γίνεται σκλάβος του γιού του. Όταν πηγαίνει στο σχολείο, δεν πρέπει να ζητάει χρήματα απ' τον πατέρα του, αλλά να τον αφήσει να τον στηρίζει από μόνος του, εθελοντικά. Όταν ο γιος τελειώσει τις σπουδές του, ο πατέρας δεν πρέπει να περιμένει κάτι απ' αυτόν. Αν ο γιος θελήσει εθελοντικά να φροντίζει τον πατέρα του, αυτό είναι άλλο ζήτημα. Αυτά είναι αρχές, κανόνες της καινούριας ηθικής, την οποία επιδιώκουν όλοι οι άνθρωποι.

 

Ο Χριστός λέει: "Ούτε στο Ισραήλ δεν έχω βρει τόση πίστη." Η πίστη είναι απαραίτητη στον άνθρωπο, ως συνθήκη για ανάπτυξη. Μόνο μ' αυτόν τον τρόπο θα καταλάβει τους νόμους, με τους οποίους ζει. Μ' αυτόν τον τρόπο θα απελευθερωθεί από τις πλάνες, οι οποίες τον εμποδίζουν, και θα εξελίξει βαθμιαία τις αποκρυφιστικές επιστήμες στην ζωή του. Στην Αγγλοσαξονική φυλή, για παράδειγμα, οι αποκρυφιστικές επιστήμες έχουν εφαρμογή σχεδόν σε όλες τις σφαίρες της ζωής. Οι Αμερικάνοι, ιδιαίτερα, χρησιμοποιούν αυτές τις επιστήμες παντού στην ζωή τους. Αν κάποια αμερικανική οικογένεια θέλει να πάρει υπηρέτρια στο σπίτι της, πηγαίνουν την υπηρέτρια σε κάποιον ψυχίατρο και τον πληρώνουν, όσο είναι απαραίτητο, για να τους πει προκαταβολικά αν αυτή η υπηρέτρια θα τους είναι χρήσιμη. Όταν κάποιος μαθητής θέλει να σπουδάσει σε μουσική σχολή, πηγαίνει σε κάποιον ψυχίατρο, για να εκφράσει γνώμη για τις μουσικές του ικανότητες. Αν ο ψυχίατρος πει ότι αυτός ο μαθητής είναι φιλόμουσος, τότε και ο δάσκαλος τον δέχεται για μαθητή. Αλλιώς, αυτός πιάνει άλλη δουλειά, στην οποία θα έχει πιο καλά αποτελέσματα. Γι' αυτό, ακριβώς, οι δουλειές των Αμερικανών πηγαίνουν καλά. Οι αποκρυφιστικές επιστήμες έρχονται σήμερα να μας δείξουν ότι, αν καταλαβαίνουμε τους νόμους της φύσης και πηγαίνουμε σύμφωνα μ' αυτούς, θα μπορούμε και τις πιο δυσμενείς συνθήκες να τις μετατρέψουμε σ' ευνοϊκές, και με αυτό τον τρόπο να καλυτερέψουμε την ζωή μας. Πριν απ' όλα, ο άνθρωπος πρέπει να αναπτύσσει μέσα του την υπομονή. Τα υλικά, τα οποία είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη της υπομονής, υπάρχουν στην φύση, αλλά ο άνθρωπος πρέπει να ξέρει πού να τα βρει και πώς να τα χρησιμοποιεί. Αυτό, το οποίο οι σύγχρονοι άνθρωποι ονομάζουν υπομονή, δεν είναι αληθινή υπομονή. Αυτό είναι περισσότερο κακοπάθεια. Όποιος θέλει να του παραδώσω μαθήματα υπομονής, πρέπει να πληρώσει ακριβά γι' αυτά. Όλα τα άλλα μπορώ να τα κηρύσσω δωρεάν, αλλά, αν έρθουμε στην υπομονή, εκεί κατακλέβω τον άνθρωπο σύμφωνα με όλους τους κανόνες. Μετά απ' αυτό θα τον ρωτήσω αν είναι ευχαριστημένος απ' αυτό το μάθημα. Αν δεν είναι ευχαριστημένος, θα του επιστρέψω τα χρήματα. Συνεπώς, θα δίνω και θα παίρνω. Την υπομονή μπορούμε να την παρομοιάσουμε μ' εκείνη την όμορφη κόρη του βασιλιά, η οποία κλέφτηκε από ληστές, με σκοπό να κερδίζουν απ' αυτήν. Το ότι ήταν πολύ όμορφη, αυτό δεν τους ενδιέφερε, αλλά το πόσο θα πάρουν γι' αυτήν, αυτός ήταν ο σκοπός τους. Καθόρισαν γι' αυτήν δέκα χιλιάδες χρυσά τάλαντα. Άρχισαν να περνάνε, ο ένας μετά τον άλλον, νέα, όμορφα αγόρια, ο καθένας ήθελε να την αγοράσει, αλλά όταν άκουγε ότι πρέπει να πληρώσει δέκα χιλιάδες χρυσά τάλαντα, αναστέναζε και γύριζε πικραμένος γιατί δεν είχε τόσα χρήματα. Έρχεται ένας, την κοιτάει - ωραία, όμορφη κοπέλα, αλλά δεν έχει χρήματα. Έρχεται δεύτερος, την κοιτάει - την ερωτεύεται, αλλά αναστενάζει, δεν έχει τόσα χρήματα. Την ρωτάει: Δεν μπορείς να δραπετεύσεις με κάποιον τρόπο; - Δεν μπορώ, θέλουν χρήματα για μένα. Μαζεύονται όλα αυτά τα νέα αγόρια σ' ένα μέρος, συζητάνε, ψάχνουν τρόπο για να την ελευθερώσουν, αλλά τίποτε δεν βοηθάει. Οι ληστές την έχουν πιάσει γερά και δεν την αφήνουν. Μόνο έναντι δέκα χιλιάδων χρυσών ταλάντων μπορούν να την ελευθερώσουν.

 

Λέω: τέτοιο πράγμα είναι η υπομονή. Πρέπει να πληρώσετε δέκα χιλιάδες χρυσά τάλαντα, για να την αποκτήσετε. Κι αυτό είναι δυνατό. Στην Γραφή γίνεται λόγος για έναν υπηρέτη, ο οποίος χρωστούσε στον αφέντη του ένα μεγάλο ποσό, κι επειδή δεν μπορούσε να το πληρώσει, αποφάσισε στο τέλος να σκλαβώσει την ζωή του, αλλά ο αφέντης του τού χάρισε τα χρέη και τον ελευθέρωσε. Έτσι λοιπόν, αν θέλετε να αποκτήσετε υπομονή, πρέπει να πληρώσετε γι' αυτήν δέκα χιλιάδες χρυσά τάλαντα. Δεν αποκτιέται εύκολα η υπομονή. Αν θέλετε να αποκτήσετε γνώση, και γι' αυτήν πρέπει να πληρώσετε δέκα χιλιάδες χρυσά τάλαντα. Και η γνώση δεν αποκτιέται εύκολα. Απαιτούνται ισοδύναμα μεγέθη. Στην φύση υπάρχει ένας μεγάλος νόμος της ισορροπίας. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να αποκτήσει ακόμα και το παραμικρό αγαθό, αν δεν δώσει κάτι γι' αυτό, αντίστοιχο της αξίας του. Αν δεν θυσιάσετε, αν δεν δώσετε κάτι από σας τους ίδιους, ισοδύναμο με την υπομονή, με την γνώση, η φύση ποτέ δεν θα σας στολίσει μ' αυτά τα στεφάνια.

 

Ο Χριστός λέει: "Ούτε στο Ισραήλ δεν έχω βρει τόση πίστη." Αυτό σημαίνει: Ούτε στο Ισραήλ δεν έχω βρει άνθρωπο με τέτοιο μυαλό, όπως αυτού του ειδωλολάτρη. Και πιο πέρα ο Χριστός συνεχίζει: "Πολλοί θα έρθουν από ανατολή και δύση και θα καθίσουν στην Βασιλεία του Θεού." "Θα έρθουν και θα καθίσουν" - ο Χριστός μιλάει για το μέλλον, επειδή, σύμφωνα με την ινδική θεωρία της μετεμψύχωσης, οι σημερινοί άνθρωποι, όπως και αυτοί του παρελθόντος, θα μετεμψυχωθούν. Το αν θα δεχτείτε αυτή την θεωρία, ή όχι, αυτό είναι άλλο θέμα. Σημασία έχει ότι η ζωή στην γη συνεχίζεται. Ο άνθρωπος έχει έρθει στην γη πολλές φορές, και θα υπάρξουν ακόμη πολλές φορές για να έλθει. Γιατί; Για να πραγματοποιηθεί το Μεγάλο Θείο σχέδιο. Εκείνοι, οι οποίοι θα έρθουν στο μέλλον, θα καθίσουν μαζί με τον Αβραάμ. Ο Αβραάμ ήταν ένας από τους πρωτεύοντες μύστες. Ενώ οι τεμπέληδες, οι δογματικοί θα διωχτούν έξω. Όπως βλέπετε, οι αμαθείς, όπως στο παρελθόν, έτσι και σήμερα, βασανίζονται και ψάχνουν την ευτυχία τους στα νοσοκομεία. Εκείνοι δε, οι οποίοι έχουν πετύχει κάποια ανάπτυξη, πρέπει να επωφελούνται απ' την γνώση, την οποία απέκτησαν στον καιρό τους, και στην οποία κάθε μέρα προσθέτουν και κάτι καινούριο.

 

Τώρα θα σας δώσω τον εξής κανόνα: όταν σηκώνεστε το πρωί, γεμίστε από εκείνη την απόλυτη, θετική πίστη, την οποία είχε ο εκατόνταρχος, και πείτε στον εαυτό σας: Κύριε, πες μονάχα έναν λόγο στο αγόρι μου, δηλαδή στο νου (μυαλό) μου, κι αυτό θα γιατρευτεί. Αν πιστέψετε σ' αυτό που λέτε, καινούριο φως θα έρθει στο μυαλό σας. Εσείς δεν έχετε δοκιμάσει την δύναμη αυτού του κανόνα. - Άραγε θα μας ακούσει ο Κύριος; -Το ζήτημα δεν είναι, αν θα σας ακούσει ο Κύριος, ή όχι, αλλά το ότι πρέπει να κάνετε αυτό το πείραμα. Εγώ μπορώ να δώσω σειρά παραδειγμάτων, για να δείτε ότι ο Θεός απαντάει στις προσευχές των ανθρώπων, αλλά δεν θέλω να σας πείσω μ' αυτόν τον τρόπο να πιστέψετε. Το ζήτημα δεν είναι να εξαναγκάζω με την βία τους ανθρώπους να πιστεύουν στον Θεό, ή να πιστεύουν τα λόγια μου. Εγώ είμαι εναντίον κάθε βίας, και γι' αυτό λέω: Έλα και δες! Αν θέλω να πείσω κάποιον να πιστέψει στον Θεό, δεν θα του πω ότι ο Θεός υπάρχει, ότι Αυτός είναι έτσι κι αλλιώς, αλλά θα τον καλέσω στο σπίτι μου για επίσκεψη και θα του κάνω ένα καλό τραπέζι. Την άλλη μέρα θα τον καλέσω πάλι, θα του κάνω πάλι το τραπέζι. Έτσι θα συνεχίζω ολόκληρη χρονιά στην σειρά: θα τον ταΐζω, θα συζητάω μαζί του φιλικά, αλλά για τον Θεό δεν θα λέω τίποτε. Έτσι καταλαβαίνω εγώ την παρουσία του Μεγαλοδύναμου. Αυτός δεν είναι τίποτε εξωτερικό. Δεν υπάρχει λόγος να συζητάμε εξωτερικά για τον Θεό. Αρκεί να ζούμε μέσα Του και γι' Αυτόν, για να Τον κηρύσσουμε στους ανθρώπους. Η ζωή μας και εξωτερικά και εσωτερικά πρέπει να είναι έκφραση της Μεγάλης Θείας Αγάπης. Όταν κάποιος με ρωτήσει αν υπάρχει Θεός ή όχι, εγώ θα του πω: Για τον εαυτό μου μπορώ να σου μιλάω όσο θέλεις, αλλά για τον Θεό τίποτε δεν μπορώ να σου πω. - Γιατί; - Επειδή αυτό το ζήτημα είναι προσωπικό, και ο καθένας πρέπει να το λύσει για τον εαυτό του. Κάποιος ρώτησε τον Απόστολο Παύλο τι πρέπει να κάνει για να σωθεί. Αυτός του απάντησε: "Πίστεψε και θα βρεις την σωτηρία μέσα σου!" Απ' αυτή την άποψη, ο καθένας μπορεί να σωθεί, όταν καλλιεργήσει εκείνο, το οποίο ο Θεός έχει επενδύσει μέσα του. Πολλοί σταματάνε στον στίχο "Πίστεψε στον Κύριο Ιησού Χριστό" και τον εξετάζουν κυριολεκτικά, λέγοντας: Αν πιστέψεις, θα σωθείς αν δεν πιστέψεις, θα πας στον πάτο της κόλασης. - Δεν είναι έτσι. Εμείς βλέπουμε σήμερα ότι και όποιος πιστεύει και όποιος δεν πιστεύει, είναι εκτεθειμένος σε μεγάλα βάσανα. Να, οι άνθρωποι πιστεύουν, αλλά η πίστη τους δεν τους σώζει. Αυτή δεν είναι αληθινή πίστη. Αυτό, το οποίο φέρνει παρεξηγήσεις, αμφιβολίες, προσβολές, πίκρες ανάμεσα στους ανθρώπους, δεν είναι πίστη. Η αληθινή πίστη υπονοεί το πιο μεγάλο, το πιο ανώτερο κι ευγενικό, το οποίο μπορεί να εκδηλωθεί στις σχέσεις των ανθρώπων. Παρατηρήστε πόσο μεγάλη πίστη έχει η μητέρα στο παιδί της. Αυτό κάνει λάθη, κάνει ζημιές σήμερα, αύριο, μεθαύριο, αλλά η μητέρα πιστεύει σ' αυτό, το συγχωρεί και λέει: Θα διορθωθεί αυτό το παιδί. Υπάρχει κάτι ωραίο στην ψυχή του, το ξέρω εγώ. Και πραγματικά, αυτό που πιστεύει, αυτό γίνεται. Γιατί; Επειδή στο μυαλό, στην καρδιά αυτής της μητέρας δεν υπάρχει ίχνος αμφισβήτησης και δισταγμού. Πιστεύει στον γιο της ή στην κόρη της και λέει: Θα βγει άνθρωπος από το παιδί μου! Δεν περνάει πολύ καιρός, και όχι μόνον αυτή, αλλά και οι άλλοι γύρω της βλέπουν ότι από το παιδί της έχει βγει άνθρωπος. Όμως υπάρχουν μητέρες, οι οποίες δεν πιστεύουν στα παιδιά τους και λένε: Από το παιδί μου δεν μπορεί να βγει τίποτε. Και στα αλήθεια, όπως σκέφτονται, έτσι γίνεται.

 

Κι έτσι, μην αμφισβητείτε τις δυνατότητες της ανθρώπινης ψυχής! Απ' όλους τους ανθρώπους θα βγει κάτι, αλλά γι' αυτό απαιτείται χρόνος. Κι εσείς, όπως ο εκατόνταρχος, πρέπει να αποκτήσετε τέτοια θετική πίστη. Ο σύγχρονος κόσμος περνάει από μεγάλη κρίση -στο μυαλό, και στην καρδιά, και στην θέληση για να προστατευτεί από την καταστροφή, πρέπει κάποια δύναμη να έρθει να τον βοηθήσει. Πριν από χρόνια, ένας Αμερικάνος μηχανικός στα τρένα είχε τρελαθεί, δηλαδή είχε χάσει την ισορροπία του μυαλού του, και σε μια στιγμή ματαιοδοξίας, ανέβηκε σ' ένα τρένο και το άφησε σε μία από τις γραμμές να τρέχει με την ταχύτητα της ταχείας. Σ' έναν από τους κοντινούς σταθμούς, είδαν ότι η ταχεία φτάνει από το Σικάγο, αλλά απόρησαν, γιατί ερχόταν χωρίς να υπάρχει σχετικό δρομολόγιο. Τούτο προκάλεσε μεγάλη ταραχή στο προσωπικό αυτού του σταθμού, επειδή περίμεναν να περάσει σε λίγο η προγραμματισμένη ταχεία, κι έτσι αναπόφευκτα θα προέκυπτε ατύχημα. Όταν είδαν ότι ο μηχανικός αυτού του τρένου κουνούσε μια σημαία και φώναζε: "Ζήτω η Αμερική!" - κατάλαβαν ότι έχουν να κάνουν με άρρωστο μηχανικό. Αμέσως δύο τολμηροί μηχανικοί απ' αυτόν τον σταθμό ανέβηκαν σε μιαν άλλη ταχεία κι έδωσαν γρηγορότερη κίνηση στο τρένο τους, για να φτάσουν τον άρρωστο μηχανικό. Σύντομα κατάφεραν να τον φτάσουν. Ο ένας απ' αυτούς πήδηξε στο τρένο του τρελού μηχανικού, τον έπιασε απ' τα χέρια κι άρχισε μαζί του σκληρή μάχη, η οποία κράτησε μισή ώρα. Στο τέλος, έδεσε γερά τα χέρια του άρρωστου μηχανικού και τον κατέστησε ακίνδυνο. Όσο κρατούσε η μάχη, ο άλλος μηχανικός κατάφερε να σταματήσει και τα δύο τρένα και εκκένωσε τον δρόμο της ταχείας, η οποία έπρεπε να περάσει σε πέντε λεπτά.

 

Ρωτάω: τι θα γίνει με σας, αν το αντικειμενικό σας μυαλό, όπως αυτού του τρελού μηχανικού, ανεμίσει σημαία, αφήσει το τρένο στην γραμμή κι αρχίσει να φωνάζει "Ζήτω η Βουλγαρία!"; Τι θα γίνει και με την ταχεία; Συνεπώς, για να αποφύγουμε τα ατυχήματα, ο άνθρωπος πρέπει να είναι έλλογος. Λέτε: Ανθρωπιά απαιτείται! Η δε ανθρωπιά είναι έλλογη αρχή, η οποία πρέπει να υπερέχει στον άνθρωπο. Ένας τέτοιος άνθρωπος θα μπορεί να ζει και για τον Θεό, θα μπορεί να ζει και για το κοινό καλό. Μόνο εκείνος, ο οποίος φέρνει την αγάπη μέσα του, μπορεί να ζει για τον Θεό. Η αγάπη δε είναι η πρώτη συνθήκη για την πραγμάτωση της ζωής. Η πραγμάτωση της ζωής υπονοεί την απόκτηση κάποιου ιδανικού. Ποιο είναι αυτό το ιδανικό; Αυτό το ιδανικό είναι η Αλήθεια. Συνεπώς, η Αγάπη είναι συνθήκη για την πραγμάτωση των ιδανικών στην ζωή. Ένα από τα δύσκολα πραγματοποιήσιμα ιδανικά είναι η Αλήθεια. Η Σοφία δε είναι ο κύριος σκοπός στην ζωή. Για την επίτευξη όλων αυτών, η συνειδητότητα του ανθρώπου πρέπει να σπεύσει σε βοήθεια. Μόνο μ' αυτόν τον τρόπο θα φτάσει ο άνθρωπος στην θετική γνώση, η οποία φέρνει ευτυχία. Υπάρχουν πάμπολλοι επιστήμονες στην Αγγλία, στην Αμερική και αλλού, στους οποίους αρκεί να δείξετε μόνο το ένα σας δάχτυλο, μέσα από κάποια τρύπα, για να περιγράψουν με τις μεγαλύτερες λεπτομέρειες όχι μόνο τον χαρακτήρα σας, αλλά και όλα εκείνα, τα οποία πρόκειται να συμβούν σ' ολόκληρη την ζωή σας. Αν πάει κάποιος έμπορος σ' έναν απ' αυτούς τους επιστήμονες, αυτός θα πει αν το εμπόριο του θα πάει καλά, ή όχι. Αν πάει σ' αυτόν κάποιο νέο αγόρι, το οποίο έχει σκεφτεί να παντρευτεί, αυτός θα του πει, αν θα είναι ευτυχισμένος στο γάμο του, ή όχι; Αν η κοπέλα πάσχει από κάποια αρρώστια, και αυτό θα του το πει. Και ό,τι πει, αυτό γίνεται. Θα πείτε ότι αυτό είναι κάποιο παραμύθι από τις "Χίλιες και μία νύχτες". Όποιος δεν πιστεύει, μπορεί να ελέγξει τα λόγια μου. Ας πάει στο Λονδίνο, σ' έναν απ' αυτούς τους επιστήμονες, και θα δει αν λέω την αλήθεια ή όχι. Μπορεί να ρωτήσετε πώς αυτοί οι άνθρωποι έχουν φτάσει σε τέτοιες γνώσεις. Επιστήμη είναι αυτή! Βασίζεται σε σειρά παρατηρήσεων, που έχουν γίνει επάνω στο πρόσωπο, το κεφάλι, το χέρι του ανθρώπου. Αυτές οι παρατηρήσεις συνοδεύονταν από σειρά μετρήσεων και υπολογισμούς, μέχρι που στο τέλος διαμορφώθηκαν σε θετική επιστήμη. Όποιος κατέχει αυτές τις επιστήμες, αυτός μπορεί να αποτρέψει πολλές δυστυχίες και βάσανα στην ζωή του, να απελευθερωθεί απ' αυτά που, αλλιώς, αναπόφευκτα θα τον έπλητταν.

 

Τώρα, στην συνειδητότητα των ανθρώπων κρύβονται σειρά από αιτίες, οι οποίες εμποδίζουν την ανάπτυξη τους. Τα φυτά, απ' αυτή την άποψη, έχουν πιο σωστή ζωή από τους ανθρώπους, αλλά αν σήμερα βασανίζονται, αν πάσχουν και αυτά, τούτο οφείλεται στους ανθρώπους, οι οποίοι δεν τηρούν τους νόμους της φύσης σε βαθμό ώστε τα φυτά δεν πάσχουν από δικές τους ιδιαίτερες αιτίες, αλλά λόγω της λανθασμένης, ακάθαρτης ζωής των ανθρώπων. Αν ανεβείτε στην Βίτοσα και κοιτάξετε από εκεί την Σόφια, θα δείτε ότι περιβάλλεται από βρώμικη ύλη. Όλη η ατμόσφαιρα γύρω από την Σόφια είναι γεμάτη με βρώμικες σκέψεις. Αυτό δεν γίνεται μόνο στην Σόφια, αλλά και σε όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. - Τι πρέπει να γίνει; - Πρέπει να έρθουν περισσότεροι καλοί άνθρωποι, οι οποίοι να καθαρίσουν αυτή την ατμόσφαιρα. Πώς θα την καθαρίσουν; Με τις καλές τους σκέψεις. Οι καλές σκέψεις αντιπροσωπεύουν ένα σύστημα αερισμού, με το οποίο απολυμαίνονται τα βρώμικα μέρη. Κι εσείς μπορείτε να κάνετε ένα τέτοιο πείραμα. Όταν φυσάει, ενώ ο ουρανός είναι σκοτεινός, μουντός, μαζευτείτε 100 - 200 άτομα σ' ένα μέρος, απευθύνετε την φωτεινή, καθαρή σκέψη σας προς τα πάνω, και παρατηρήστε τι θα γίνει. Δεν θα περάσει ούτε μισή ώρα, κι ο ουρανός θ' αρχίσει να καθαρίζεται, ο αέρας θα σταματήσει. Οι θρήσκοι άνθρωποι πρέπει να κάνουν τέτοια πειράματα, και όχι μόνο να μαζεύονται στις εκκλησίες κι εκεί να συζητάνε για το ποια εκκλησία είναι πιο σωστή, ποια πίστη είναι αληθινή κλπ.. Αν αυτοί οι άνθρωποι είναι αληθινοί πιστοί, ας καθορίσουν μόνον από ένα δάχτυλο ενός ανθρώπου τον χαρακτήρα του, την μελλοντική του ζωή κλπ.. Μέχρι τώρα στην Βουλγαρία υπήρχε μόνο μία μάντισσα από το Σλίβεν, η οποία είχε γνώση παρόμοια με αυτών των επιστημόνων στην Αγγλία και στην Αμερική. Στον καθένα, ο οποίος πήγαινε σ' αυτήν, έλεγε σωστά πράγματα. Έλεγε, για παράδειγμα, τι υποθέσεις έχει κάποιος, πώς θα λυθούν αυτές οι υποθέσεις, ποια είναι η οικονομική κατάσταση του ανθρώπου, πόσα άτομα βρίσκονται σε κάποιο δεδομένο σπίτι, κλπ.. Δεν κοίταζε στα χέρια των ανθρώπων, αλλά έβαζε μπροστά της εικόνες κι έτσι προέβλεπε. Όταν αναμίχθηκε με αμαθείς ανθρώπους, έχασε την προφητική της ικανότητα. Γιατί; Επειδή βρέθηκε στην κατάσταση ενός ζεστού σώματος, που τοποθετήθηκε ανάμεσα σε μερικά κρύα. Το ζεστό σώμα οπωσδήποτε θα χάσει την θερμότητα του.

 

Συνεπώς, όλοι οι σύγχρονοι άνθρωποι χρειάζονται θετική γνώση για την ανθρώπινη ζωή, θετική γνώση των νόμων, σύμφωνα με τους οποίους γίνεται η ανάπτυξη. Έτσι όπως ζούνε οι άνθρωποι σήμερα, με κανέναν τρόπο δεν μπορούν να φτάσουν σ' αυτή την γνώση, σ' αυτή την θετική επιστήμη. Πριν απ' όλα, οι δυστυχίες, τα βάσανα, τα οποία υπάρχουν τώρα, πρέπει να καταργηθούν. Γι' αυτόν τον σκοπό η διδασκαλία του Χριστού πρέπει να κατανοηθεί και να εφαρμοστεί καλά. Ο Χριστός δεν ήταν φιλόσοφος, σαν τους σύγχρονους φιλόσοφους, αλλά Αυτός πρότεινε ορισμένες αρχές, ορισμένους νόμους, που πρέπει να εφαρμόζονται οπωσδήποτε. Η δύναμη αυτών των αρχών βασίζεται στην εφαρμογή. Χωρίς εφαρμογή, δεν έχουν αποτελέσματα. Ακριβώς γι' αυτόν τον λόγο, μέχρι σήμερα ο Χριστιανισμός δεν έχει υψωθεί ακόμη ως επιστήμη. Εκείνη την εποχή, ακόμα κι ο Χριστός δεν είχε εκθέσει ολόκληρη την επιστήμη. Συγκριτικά μ' αυτό που έφερνε στον καιρό του, ο Χριστός έδωσε λίγο στους τότε ανθρώπους. Αυτοί δεν ήταν ακόμη έτοιμοι για πολλή επιστήμη. Κάποιοι από τους μαθητές ερώτησαν τον Χριστό γιατί δεν μιλάει στους ανθρώπους κατευθείαν, να Τον καταλάβουν, αλλά τους μιλάει με παραβολές. Ο Χριστός είπε ότι δεν είναι καιρός για να τους μιλήσει ανοιχτά. Όμως, στους μαθητές του ο Χριστός εξηγούσε πολλά πράγματα για την ζωή, λέγοντας τους ότι, για να καταλάβουν την διδασκαλία Του, πρέπει να περάσουν μέσα από μεγάλη φωτιά, μέσα από μεγάλες δοκιμασίες.

 

Τώρα, όλοι πρέπει να πείτε σαν το Χριστό: "Πατέρα, ήρθα να εκπληρώσω το θέλημα Σου, και όχι το δικό μου." Γιατί πρέπει να μιλήσετε έτσι; Επειδή μόνον ο Θεός τα κάνει όλα στον κόσμο. Όταν οι άνθρωποι μιλάνε για φωτεινές ανώτερες σκέψεις, για το καλό στον κόσμο, πρέπει να ξέρουν ότι ο Θεός είναι ο μοναδικός, ο Οποίος σκέφτεται, ο Οποίος κάνει καλό, ο Οποίος ταυτόχρονα σπρώχνει τους ανθρώπους στην σκέψη, στο να κάνουν καλό. Συνεπώς, αν θέλετε να έχετε καλά αποτελέσματα στην ζωή σας, αφήστε τον Θεό να ενεργεί μέσα από εσάς. Αφήστε στην άκρη τις ερωτήσεις, τι είναι η Πρωταρχική Αιτία, τι είστε εσείς, τι είναι ο άνδρας και η γυναίκα κλπ.. Μόλις μπείτε στον κόσμο της αρμονίας, τότε θα καταλάβετε αυτά τα ερωτήματα. Όσο δεν έχετε εισέλθει σ' αυτόν τον κόσμο, θα εξετάζετε, για παράδειγμα, τον άνδρα, ως εκδήλωση του νου, ενώ την γυναίκα, ως εκδήλωση της καρδιάς, όμως, αυτή η εξήγηση δεν είναι πλήρης ακόμη. Ο άνδρας και η γυναίκα αποτελούν δύο μέρη ενός όλου. Δύο μέρη μαζί αποτελούν έναν άνθρωπο με μία συνειδητότητα. Όποιες αντιφάσεις κι αν προκύψουν ανάμεσα στον άνδρα και στην γυναίκα, στο τέλος, θα διορθωθούν μόνες τους. Είχα την ευκαιρία να δω πώς μαλώνουν άνδρας και γυναίκα. Αυτό έγινε στην Βάρνα. Ο άνδρας έδερνε την γυναίκα, ενώ αυτή του έλεγε: Χτύπα με όσο θέλεις! Και να με σκοτώσεις, εγώ δεν θέλω να σε δω. Τότε μπήκε στο σπίτι τους ένας γνωστός τους, και με το που είδε ότι ο άνδρας έδερνε την γυναίκα, όρμησε πάνω του. Όμως η γυναίκα, από την πλευρά της, όρμησε στον επισκέπτη και είπε: Με τι δικαίωμα ανακατεύεσαι στις δουλειές μας; Εμείς είμαστε άνδρας και γυναίκα, θα μαλώνουμε, θα χτυπιόμαστε και πάλι μόνοι μας θα συμφιλιωνόμαστε. Λέω: ό,τι και να λέτε, όπως και να φιλοσοφείτε, ο άνδρας αγαπάει την γυναίκα του, και η γυναίκα αγαπάει τον άνδρα της. Μπορεί να μαλώνουν, να χτυπιούνται, αλλά και πάλι θα γίνουν φίλοι. Τέτοια είναι σήμερα η ανθρώπινη ζωή. Αν μπείτε σ' ένα κοπάδι από γουρούνια και χτυπήσετε ένα απ' αυτά, όσο και σκορπισμένα να ήταν πριν απ' αυτό, όλα θα αρχίσουν να τρέχουν. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για τους ανθρώπους: όσο διχασμένοι κι αν είναι εξωτερικά, ανάμεσα τους υπάρχει μία κοινή συνειδητότητα, η οποία τους δένει. Με τον ίδιο τρόπο και η Μεγάλη Θεία ζωή επιδρά ανάμεσα σ' όλους τους ανθρώπους. Αυτή η σκέψη πρέπει να διεισδύσει στην συνειδητότητα τους, να φέρει μέσα τους καινούριο φως.

 

Τώρα, όλοι πρέπει να κάνετε πειράματα με το φως, για να ξέρετε, κάθε συγκεκριμένη στιγμή, σε ποιο χρώμα βρίσκεστε: αν είστε στο κόκκινο, στο μπλε, στο κίτρινο, στο πράσινο κλπ.. Για σας δεν είναι σημαντικό να ζείτε στις γραμμές, στα χρώματα του φωτός, αλλά στις ενέργειες αυτών των γραμμών. Τα χρώματα επιδρούν παθητικά επάνω στον άνθρωπο, τον ξεγελούν μονάχα. Όποιος θέλει ν' αλλάξει την ζωή του, πρέπει να συνδεθεί με το ίδιο το φως, να επωφεληθεί από τις δικές του ενέργειες. Λένε για κάποιους ότι προσκυνούσαν τον ήλιο. Ποιος δεν προσκυνάει τον ήλιο; Από πολύ παλιά ακόμη οι άνθρωποι προσκυνούσανε τον ήλιο, ως πηγή της ενέργειας. Ποιος δεν έχει εκθέσει την πλάτη του στις ακτίνες του ήλιου; Όχι, οι σύγχρονοι άνθρωποι δεν είναι ανόητοι να προσκυνούν τον ήλιο. Το ερώτημα τίθεται αλλιώς: Ο ήλιος είναι πλούσιο χρηματοκιβώτιο, που μπορεί να το χρησιμοποιεί ο καθένας. Συνεπώς, αν ο Θεός έχει καταθέσει ένα ορισμένο καλό στον ήλιο, ο κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα να επωφελείται απ' αυτόν τον πλούτο σε μορφή θερμότητας και φωτός. Απ' αυτή την άποψη, ο καθένας μπορεί να κάνει πειράματα. Αν κάποιος αγρότης έχει δέκα στρέμματα γη και μπορεί να συγκεντρώνει την σκέψη του στον ήλιο κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να κατευθύνει την ενέργεια του προς την γη του, μ' αυτόν τον τρόπο αυτή η γη θα καρποφορήσει πολύ καλύτερα, θα δώσει καλύτερα αποτελέσματα, απ' όσο αν της έβαζε λίπασμα. Ο έξυπνος άνθρωπος μπορεί να λιπάνει το χωράφι του μόνο με την σκέψη του πολύ καλύτερα, απ' όσο, αν το λίπανε με φυσικό τρόπο, με κάποια άλατα, ή με κάποια άλλα μέσα. Λέτε: Αφού είναι έτσι, ας δοκιμάσει ο άνθρωπος να αλατίσει τα φασόλια του, για παράδειγμα, με την σκέψη του. - Και αυτό είναι δυνατό. Για κάποιους ανθρώπους είναι αδύνατο, ενώ για άλλους δυνατό. Η σκέψη είναι δύναμη, η οποία δημιουργεί. Συνεπώς, ό,τι σκέφτεται ο άνθρωπος, αυτό γίνεται. Έτσι ώστε, με την σκέψη του, ο αγρότης μπορεί να προσελκύσει την ηλιακή ενέργεια και να την μεταβιβάσει στο χωράφι του, απ' όπου τα φυτά θα την χρησιμοποιούν. Αν αμφιβάλλει για την δύναμη της σκέψης του, όλα είναι χαμένα. Όταν κάνετε ένα τέτοιο πείραμα, μην πείτε στους ανθρώπους τι σκέφτεστε να κάνετε, αλλά να απευθύνετε την παράκληση σας στον Θεό, και, όταν πετύχετε το πείραμα σας, να Τον ευχαριστήσετε.

 

Κι έτσι, ο εύκολος δρόμος στην ζωή βασίζεται στην υπηρεσία προς τον Θεό. Η δε υπηρεσία προς τον Θεό υπονοεί αποδοχή και μετάδοση της Θείας Αγάπης, στην οποία συμπεριλαμβάνονται δύο έλλογα στοιχεία: φως και ανάπτυξη για την ψυχή. Όλοι οι άνθρωποι σήμερα βρίσκονται μπροστά σε μεγάλες δυσκολίες, κι όταν ακούνε να γίνεται λόγος για την Θεία αγάπη, λένε: Αυτές οι δουλειές τώρα δεν μας ενδιαφέρουν. - Πρέπει να ενδιαφέρεστε για την Θεία Αγάπη, επειδή, πριν περάσει πολύς καιρός, θα προσκρούσετε σε μεγάλες δυσκολίες, κατά τις οποίες μόνον αυτή η Αγάπη θα σας βοηθήσει. Τότε να θυμηθείτε τα λόγια μου και να χρησιμοποιήσετε την δύναμη της σκέψης σας όχι μόνο για την καλυτέρευση της κατάστασης των χωραφιών σας, αλλά και για την καλυτέρευση της ζωής σας. Όσο περισσότερη ηλιακή ενέργεια δέχεστε μέσα σας, τόσο μεγαλύτερη απαλότητα και μεγαλύτερος μαγνητισμός θα αναπτυχθούν μέσα σας. Και τότε, σε όποιο σπίτι μπείτε, όλοι θα σας αγαπούν. Γιατί θα σας αγαπούν οι άνθρωποι; Επειδή, με την είσοδο σας σε κάποιο σπίτι, οι δουλειές αυτού του σπιτιού αρχίζουν να πηγαίνουν καλά. Οι Βούλγαροι πιστεύουν στον "αγιασμό". Και πράγματι, τέτοιοι άνθρωποι κουβαλάνε κάτι ωραίο μέσα τους. Είναι καλοί, ανοιχτόκαρδοι, πιστεύουν σε όλα. Εγώ ονομάζω αυτούς τους ανθρώπους "φρόνιμα παιδιά". Να είστε κι εσείς σαν αυτά τα φρόνιμα παιδιά! Ό,τι και να συμβεί την ημέρα, πείτε στον εαυτό σας: Ο Κύριος είναι καλός, Αυτός θα τα μετατρέψει όλα σε καλό. Γι' αυτόν τον σκοπό, απαιτείται και από τον άνθρωπο αγάπη. Αν ο καιρός ήταν συννεφιασμένος, αν έβρεχε, αν είχε μπόρα, αν οι άνθρωποι μάλωναν μεταξύ τους, δεν πειράζει. Εσείς θα στρέψετε το μυαλό σας προς τον Θείο κόσμο. Απ' την στιγμή που αναγνωρίζετε την ύπαρξη αυτού του κόσμου, πρέπει να δεχτείτε ότι, για να γίνονται αυτά τα πράγματα, για να υπάρχουν τόσα βάσανα, δυστυχίες, υπάρχουν κάποιες λογικές αιτίες, τις οποίες μόνον ο Θεός γνωρίζει. Αφού δεχτείτε αυτή την κατάσταση, όλοι σας πρέπει να αρχίσετε δουλειά στο χωράφι του Θεού.

 

"Αλλά πες μονάχα έναν λόγο, και θα γιατρευτεί το αγόρι μου." Τι απάντησε ο Χριστός στον εκατόνταρχο; -Ας γίνει σύμφωνα με την πίστη σου! Σε όλους όσους πιστεύουν, και σε όσους δεν πιστεύουν, κι εγώ λέω: Στραφείτε προς τον Θεό και παρακαλέστε Τον να βοηθήσει το αγόρι σας να γιατρευτεί. Μόλις γιατρευτεί το αγόρι σας, θα δοξάσετε τον Κύριο, και οι δουλειές σας θα προχωρήσουν μπροστά. Δυνατός, ισχυρός είναι ο Θείος λόγος! Όταν ο Θεός πει μονάχα έναν λόγο, το αγόρι σας θα γιατρευτεί. Να έχετε πίστη, όπως ο εκατόνταρχος. Θετική πίστη απαιτείται απ' όλους τους ανθρώπους. Αυτή η πίστη οδηγεί στην μεγάλη επιστήμη, με την οποία πρέπει να αρχίσει η μελλοντική δουλειά. Για την ενίσχυση της πίστης, πρέπει ν' αρχίσετε με μικροσκοπικά πειράματα, τα οποία μετά από δέκα μήνες θα δώσουν μικρά αποτελέσματα, ενώ μετά από δέκα χρόνια πιο μεγάλα. Τότε θα παρατηρήσετε καλυτέρευση στην υγεία σας, στην διανοητική και πνευματική σας ανάπτυξη, και επίσης καλυτέρευση σ' όλο το σπίτι σας. Η γυναίκα και τα παιδιά σας θα είναι επίσης πιο υγιείς, πιο χαρούμενοι, πιο καλοί και έλλογοι. Αυτό σημαίνει να υπηρετεί ο άνθρωπος τον Θεό! Αυτός είναι ο δρόμος προς τις επιτεύξεις.

 

"Αλλά πες μονάχα έναν λόγο, και θα γιατρευτεί το αγόρι μου." Σας εύχομαι όλοι σας να έχετε αυτή την θετική πίστη, ώστε όταν στραφείτε προς τον Χριστό μ' αυτά τα λόγια, να πει κι Αυτός: "Ούτε στο Ισραήλ δεν έχω βρει τόση πίστη."

 

Ομιλία τον Δασκάλου, που έγινε στις 27 Νοεμβρίου του 1927, Σόφια - Ίζγκρεβ.